Ontspannen muziekje? Pas op voor een verstoorde nachtrust

05 aug Ontspannen muziekje? Pas op voor een verstoorde nachtrust

Iedereen kent ze wel: die catchy liedjes die de hele dag in je hoofd blijven hangen. Zo’n melodie, nummer of bijvoorbeeld refrein dat continu in gedachten op ‘repeat’ blijft staan, wordt ook wel een muzikale oorwurm genoemd. Niet alleen kan het bij de zoveelste herhaling best een beetje irritant worden, ook houden deze deuntjes je soms ongewild uit je slaap. Nieuwsplatform Scientias schreef onlangs over een nieuwe studie waarin onderzocht is wat de invloed van zulke muzikale oorwurmen is op onze nachtrust.

Muziek luisteren wordt vaak gezien als een mooie manier om voor het slapen nog even goed tot rust te komen en te ontspannen. Toch blijkt dit in sommige gevallen ook juist een negatief effect te kunnen hebben op de nachtrust. “Onze hersenen blijven muziek verwerken, zelfs als er geen wordt afgespeeld”, legt onderzoeker Michael Scullin uit. “En ook blijkbaar als we proberen te slapen. Hoe meer je naar muziek luistert, hoe groter de kans dat je een oorwurm oploopt die niet weggaat als het bedtijd is. En als dat gebeurt, is de kans groot dat je slaap eronder zal lijden.”

Het onderzoek van Scullin werd uitgevoerd aan de hand van zowel vragenlijsten als een experimentele studie waarin proefpersonen bekende, catchy liedjes te horen kregen alvorens hun slaap werd gemonitord. “Voor het slapengaan speelden we drie populaire en pakkende nummers af: ‘Shake It Off’ van Taylor Swift, ‘Call Me Maybe’ van Carly Rae Jepsen en ‘Don’t Stop Believin’ van Journey. De deelnemers luisterden ofwel naar de originele versie, of naar de instrumentale versie van het liedje. Nadat de proefpersonen het liedje in hun hoofd hadden zitten, analyseerden we de invloed daarvan op hun nachtelijke slaapfysiologie.”

En wat bleek? “Mensen met oorwurmen hadden meer moeite om in slaap te vallen, werden ’s nachts vaker wakker en brachten meer tijd door in lichte slaapstadia”, aldus Scullin. Ook zouden mensen die regelmatig (minimaal eens per week) ’s nachts gestoord worden door liedjes die blijven hangen, een verhoogd risico lopen op een slechte kwaliteit van slaap.

Scullin: “Wat echt verrassend is, is dat vooral instrumentale muziek leidt tot een slechtere slaapkwaliteit.” In het experiment zorgden de instrumentale liedjes voor ongeveer twee keer zoveel muzikale oorwurmen als de liedjes met zang erin. Of dit ook het geval is bij ander soort muziek (bijvoorbeeld klassieke muziek zonder zang) is echter niet duidelijk. Wellicht zorgt het horen van de instrumentale versie van een liedje waarvan men de tekst al kent er juist voor dat de hersenen bezig blijven om de muziek aan te vullen.

Als je vaak (en ’s nachts) last hebt van deuntjes die maar in je hoofd blijven hangen, raadt Scullin aan om wat te minderen met het luisteren naar muziek. “De timing is ook belangrijk”, vult hij aan. “Probeer muziek met name voor het slapengaan te vermijden.”

Het volledige artikel van Scientias lees je hier. De wetenschappelijke studie naar de invloed van muziek op slaap is gepubliceerd in het tijdschrift Psychological Science.