Ervaringsverhalen | Tentamen suïcide

06 feb Ervaringsverhalen | Tentamen suïcide

Op GGZ.nl delen we graag verhalen en visies van ervaringsdeskundigen in de geestelijke gezondheidszorg. Hiermee hopen we diverse onderwerpen beter bespreekbaar te kunnen maken, meer openheid te creëren omtrent mentale gezondheid en het delen van ervaringen te stimuleren.

Inger heeft ervaringskennis op het gebied van (C)PTSS, eetstoornissen, depressie en suïcide. Op dit moment werkt ze zelf als individueel begeleider in de jeugdzorg en rondt ze haar opleiding tot sociaal werker af. Ook geeft zij voorlichting over mentale gezondheid op onder andere middelbare scholen, hogescholen en universiteiten. Voor GGZ.nl schrijft Inger met enige regelmaat een column over haar ervaringen met psychische stoornissen, het herstelproces en over haar ervaringen in de hulpverlening.

Tentamen suïcide

Een TS (tentamen suicidii) heb ik altijd zo’n vreemde benaming gevonden voor een niet geslaagde suïcidepoging. Alsof het een test is waarvoor je onvoldoende hebt gescoord. Een TS heeft voor mij ook nooit de lading gedekt voor de pijn en wanhoop die erachter schuilging.

De naam TS wordt ook redelijk makkelijk opgeschreven. Een overdosis in dissociatie is een TS, iemand die op een brug staat in verwarde toestand wordt beschouwd als een TS maar ook iemand die wekenlang op het randje ligt na een weloverwogen beslissing. Voor mij is dit altijd ontzettend verwarrend geweest want in elk voorbeeld was ik in een totaal andere mentale gemoedstoestand. Al die verschillende gemoedstoestanden – en hoe dit zich uit – afdoen als TS, waar vervolgens een standaard behandelbeleid op volgt, was voor mij niet helpend.

Na een TS volgde gedurende mijn opnames en behandelingen altijd een beoordelend gesprek met een arts of psychiater die ging bepalen welke suïcide-codering nodig was om te volgen. Suïcide Codering 0 betekende dat er geen sprake was van suïcidaliteit en Suïcide Codering 4 betekende dat er een groot risico was op suïcidaliteit. Binnen elke fase was er een standaard behandelbeleid welke bestond uit 2 opties: ingrijpen of het voeren van een hoog risico beleid waarbij de verantwoordelijkheid volledig in mijn handen lag. Een tussenweg heb ik nooit echt meegemaakt en inspraak in welk behandelbeleid ik nodig had ook nauwelijks.

Ik wist al vrij snel heel goed het verschil tussen de destructieve uitingen die ik deed en welke een TS werden genoemd. Van gevaarlijke dissociaties was bijvoorbeeld vaak sprake bij heftige trauma triggers. Mijn trauma’s konden getriggerd worden door groepsgenootjes die zichzelf iets heftigs aandeden, interactie met mensen die ik als intimiderend ervaarde of door traumabehandeling. Tijdens een gevaarlijke dissociatie wilde ik absoluut niet dood, sterker nog, ik dacht helemaal niet meer na en ervaarde de wereld niet meer met mijn eigen bewustzijn. Dissociatie is iets wat bij mij op kan spelen bij een overspoelende pijn die te groot is om constructief op te reageren. Mijn lichaam heeft zichzelf leren uitschakelen, maar soms was ook dat blijkbaar niet genoeg om de pijn die ik voelde te ventileren. Ik denk dat mijn lichaam op dat moment pijn met pijn is gaan bestrijden.

Heel anders waren de momenten dat ik actief suïcidaal was. Ik absoluut geen licht aan het einde van de tunnel kon zien of een milligram geluk kon ervaren gedurende de dag. Ik had in die periodes geen last van een overspoelende verdriet of boosheid. Het was alsof ik van binnen al dood was en het gewicht van de dood in dit leven met mij meedroeg. Ik besefte de impact van het opgeven van mijn leven op dat moment heel goed en tegelijkertijd had ik niet meer het vermogen om de liefde van andere mensen te ervaren. Wakker worden na een oprechte suïcidepoging was voor mij daarom veel traumatischer dan wakker worden na een “TS” vanuit dissociatie.

Nu weet ik dat ik op beide momenten een andere hulpvraag had. Met dissociatie heb ik moeten leren omgaan door middel van therapie. Eigen regie, exposure maar ook psycho-educatie over hoe trauma je brein beïnvloedt zijn voor mij ontzettend helpend geweest om mijn dissociaties onder controle te krijgen. Na een gemeende suïcidepoging had ik vooral bergen met liefde nodig omdat wakker worden in een wereld waar je niet wilt zijn, na bewust zeer agressief tegen jezelf te zijn geweest, traumatisch is. Ik kan het gevoel wat ik toen voelde niet goed omschrijven. Maar extreem kwetsbaar, vol schaamte en schuld en een grote mislukking komen dicht in de buurt. Om te voorkomen dat er een poging volgde had ik absoluut grenzen nodig en de nabijheid van mensen. Maar wel een liefdevolle nabijheid, mensen die steun en hoop willen geven. Mensen die niet oordelen en met mij wilden kijken naar de mogelijkheden die ik nog wel had, hoe klein ook.

Een tentamen suïcide is geen mislukte zelfmoordpoging. Het is een agressieve daad tegen jezelf waar ontzettend veel leed en pijn achter schuilgaat. Een daad waar niet 1 juiste naam voor is en niet 1 juiste oplossing. Onze pijn is divers dus de manier om die te verwerken ook.

* Noot van de redactie: Heb je gedachten over zelfdoding, heb je hulp nodig of maak je je zorgen om een naaste? Neem (anoniem) contact op met 113 Zelfmoordpreventie via chat, of bel 113 of het gratis nummer 0800-0113. De hulplijn is 24/7 geopend. Meer informatie over lotgenotencontact omtrent suïcide, vind je hier. *