Zorginstellingen en gemeenten trekken aan de bel: systeem jeugdzorg moet anders

13 mei Zorginstellingen en gemeenten trekken aan de bel: systeem jeugdzorg moet anders

Het NRC plaatste gisteren een interessant artikel over de problemen rondom de huidige organisatie van jeugdzorg in Nederland. De zorg wordt momenteel overschaduwd door bureaucratie en administratieve lasten. Zowel zorgaanbieders als gemeenten weten zich geen raad met de toegenomen vraag naar zorg, de stijgende kosten en de wirwar aan protocollen, regeltjes en verplichtingen. Meerdere partijen trekken aan de bel; er moet iets veranderen.

Veel gemeenten kampten het afgelopen jaar met flinke tekorten voor de financiering van jeugdhulp. Vanuit de rijksoverheid wordt nu extra geld vrijgemaakt om een deel van de tekorten op te vangen, maar het is bij lange na niet genoeg om de problemen op te lossen. Zeker niet voor langere termijn, als de vraag naar geestelijke gezondheidszorg en de kosten blijven stijgen. Gemeenten zijn daarom genoodzaakt om de kosten te drukken, waardoor de kwaliteit (en vaak ook de kwantiteit) van de zorg achteruit gaat en de protocollen voor het registreren van geleverde zorg steeds uitgebreider worden.

Kritiek op het huidige systeem

Voor zorgaanbieders is het lastig om kritiek te uiten over de manier waarop gemeenten de jeugdzorg organiseren, omdat zij financieel afhankelijk zijn van gemeenten. Het NRC schrijft treffend over “een fout in het systeem” van jeugdzorg: “In de huidige situatie is degene die een jongere een indicatie moet geven ook degene die in een financiële machtspositie zit en de kosten moet beperken”, zo legt de eigenaar van een kleine zorgboerderij uit in het artikel. Zulke tegenstrijdige belangen helpen niet bepaald mee om objectieve beslissingen te maken.

Ook gemeenten vinden dat er iets moet gebeuren. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft vorige week een open brief gedeeld waarin zij haar zorgen uitspreekt en het kabinet oproept om de gemeenten van voldoende middelen te voorzien om inwoners te kunnen helpen.

“Als het kabinet niet bereid is om gemeenten voldoende tegemoet te komen, is het de vraag of wij onze inwoners kunnen geven waar zij recht op hebben. In uw belang moeten wij dan serieus overwegen of wij de gedecentraliseerde taken weer bij het Rijk terugleggen. Dat zullen we nooit zomaar doen, we willen onze jeugd niet in de steek laten. Maar de huidige maatschappelijke opgaven vragen om een gezamenlijke aanpak, van één overheid”, zo schrijft de VNG in haar brief.

In het Leidsch Dagblad verschenen reacties van verschillende gemeenten uit de regio op deze brief. Zij zien dezelfde problemen ontstaan, maar de meeste gemeenten denken dat het teruggeven van de verantwoordelijkheid voor jeugdzorg aan het Rijk niet de juiste oplossing is. Zorg dichter bij de inwoners houden zien ze als een positieve ontwikkeling, maar er is dan wel meer geld nodig vanuit het Rijk om de zorgvoorziening op deze manier te kunnen realiseren.