01 okt Verband gevonden tussen roken en mentale aandoeningen
Onderzoekers van het UMC Amsterdam hebben aanwijzingen gevonden dat roken de kans op het krijgen van een serieuze mentale aandoening kan vergroten. Hierover schrijven onder andere het Parool en de Volkskrant. Zo lijkt bij rokers het risico op het ontwikkelen van een bipolaire stoornis, ook wel manische depressie genoemd, anderhalf tot twee keer zo groot te zijn.
In het onderzoek zijn openbare gegevens van meer dan een miljoen mensen geanalyseerd, afkomstig uit databanken die onder andere genetische informatie bevatten. De resultaten wijzen erop dat beginnen met roken en levenslang roken risicofactoren zijn die de kans op ontwikkeling van een bipolaire stoornis verhogen. Volgens de onderzoekers is het aannemelijk dat het verband hiertussen causaal is, en dat roken dus deze manische depressie kan veroorzaken.
Oorzaak en gevolg
Andersom zou je kunnen verwachten dat mensen met een bipolaire stoornis ook gevoeliger zijn voor de verleiding om te gaan roken. Dit verband is echter niet gevonden. Uit de analyses zijn geen aanwijzingen naar voren gekomen dat vatbaarheid voor bipolaire stoornis invloed heeft op beginnen met roken, stoppen met roken of levenslang blijven roken. Wel is er een kleine indicatie gevonden dat de ‘aanleg’ voor een bipolaire stoornis zou kunnen leiden tot intensiever rookgedrag.
Een andere onderzoeksgroep heeft vergelijkbare verbanden gevonden tussen roken en de kans op psychoses en depressiviteit in het algemeen. Een mogelijke verklaring die gegeven wordt, is dat nicotine of andere giftige stoffen in tabak voor schade in de hersenen zorgen. Ontstekingsreacties en veranderingen op (bio)chemisch niveau zouden hier bijvoorbeeld een rol bij kunnen spelen.
Achterhaald idee
Roken is in de psychiatrie lange tijd als vrij normaal beschouwd. Onderzoekster Jentien Vermeulen laat aan het Parool weten dat de psychiatrie achterloopt in maatregelen om het roken tegen te gaan: “Er wordt vaak gezegd dat roken een voordeel oplevert voor patiënten. Ze zouden minder last hebben van symptomen als psychotische of depressieve klachten. Ook zouden ze door de nicotine helderder kunnen nadenken.” Uit eerder onderzoek van Vermeulen bleek echter juist dat bij rokers het geheugen vaak minder goed is dan bij niet-rokers, en dat psychotische en depressieve klachten vaker voorkomen.
Tot op heden is er nog weinig vergelijkbaar onderzoek gedaan op basis van genetische informatie. In hoeverre en op welke manier roken daadwerkelijk tot mentale aandoeningen kan leiden, is dan ook niet duidelijk. De huidige bevindingen stimuleren om dit verder te onderzoeken en het roken ook in psychiatrische instellingen nog verder tegen te gaan.
Het volledige artikel, dat gepubliceerd is in The British Journal of Psychiatry, is beschikbaar via de website van Amsterdam UMC.
Geen reactie's