30 jun Liefdevol rouwen, deel 7: Nalatenschap (slot)
Fotograaf Gerdien Wolthaus Paauw beschrijft de totstandkoming van Zul je met mij – foto-essay over liefdevol rouwen. Ze maakte dit boek 20 jaar na het overlijden van haar moeder Pieta aan de zenuw-spierziekte ALS. De foto’s kwamen tot stand tijdens een verblijf bij OBRAS Artist in Residency, Portugal. Deze column vormt het slot van de reeks die afgelopen periode op ggz.nl is verschenen, in aanvulling op het artikel van Gerdien in de laatste uitgave van het GGZ Vaktijdschrift.
Na je moeders overlijden – en nadat jullie alles hadden uitgezocht – mocht ik van je vader een sieraad uitzoeken. Ik koos een parelketting. Die draag ik wekelijks. Hij is zo mooi. Als mensen ernaar vragen of er iets over zeggen, vertel ik van je moeder. Haar naam wordt nog steeds genoemd.
Nalaten. Nalatenschap. Wat laat je na? In het geval van mijn moeder onder meer een doos vol met handgeschreven briefjes. Getroffen door de bulbaire vorm van ALS verstomde haar spraak. Ze schreef op allerhande papier: blocnotes, een envelop van de bank, wikkel van een tijdschrift, de achterzijde van een kalenderblad. Flarden van gesprekken, een mededeling of vraag, in een tot op het laatst leesbaar handschrift. Ze overleed in haar slaap in de ochtend van 25 september 1995.
Vijf jaar werkte ik aan het foto-essay Zul je met mij. Ik heb een tweede keer gerouwd en daar beelden en woorden aan gegeven. Mamma is me dierbaar geworden. Ik begrijp haar beter, herken haar humor, ik vind haar leuk. Ik heb geen enkele twijfel meer over haar liefde voor mij. Er is rust gekomen. De briefjes bleken haar kostbaarste nalatenschap.
De woorden nalaten en nalatigheid lijken op elkaar, maar betekenen een wereld van verschil. Wees genereus en deel je liefde. Zeg, schrijf, of knipper met je ogen ‘ik hou van jou’. Zolang het nog kan.
Het foto-project ‘Zul je met mij’ is tot en met 17 juli 2021 te zien in een preview, gevolgd door een grote expositie in 2022 bij Pennings Foundation in Eindhoven. Op 7 juli geeft Gerdien een inspirerende Artist Talk eveneens bij de Pennings Foundation. Meer informatie over het foto-essay vind je hier.
Geen reactie's