Computer says no!

14 sep Computer says no!

 – Column door Paul de Bruijn, psycholoog en oprichter van ProMind –

In de 17e eeuw begon zo’n beetje het mechanische denken over de mens. Het hart was een pomp. De hersenen werken ook als een machine. Demonteren, kijken hoe het allemaal verbonden is en klaar. Het schoot echter niet op.

Descartes maakte van de hersenen ook een soort pomp. Hij bedacht dat de hersenen onder meer bestonden uit hydraulische apparaatjes waarmee de ‘dierlijke geesten’ die ons gedrag bepaalden via de zenuwen door het lichaam werden gepompt (recensie NRC, Matthew Cobb, The idea of the brain). Ook niet echt lekker.

Hoe we tegen de hersenen aankijken wordt door de eeuwen heen vooral bepaald door de stand van denken van die tijd. Het heeft verder weinig te maken met de hersenen zelf. Laat staan dat het over de werking gaat.

Vanaf het midden van de vorige eeuw begon het idee te ontstaan dat de hersenen een soort computer zijn. Dus ook op een vergelijkbare wijze zouden werken. Er is echter geen enkele aanleiding om aan te nemen dat de hersenen als een computer werken. Ten eerste is er geen bewijs voor binair functioneren van de hersencellen. Het parallelle karakter van het denken wordt door geen enkel computer algoritme ook maar enigszins benaderd. Ten tweede zijn onze hersenen op de een of andere wijze, zonder enige aanleiding, in staat om van het een op het andere moment een andere gedachte aan te gaan. Zonder logisch te deduceren proces. Zo zijn er vast nog wel meer te vinden.

En toch doen we met zijn allen net alsof Artificiële Intelligentie echte intelligentie is. En uiteindelijk net als ons brein werkt. Een kneiter van een denkfout! Computers lijken wel heel intelligent, maar ze kunnen alleen dat doen wat er vooraf is ingestopt. We vergeten dat algoritmes door mensen verzonnen zijn en in een computer zijn geschreven. Omdat computers heel snel heel veel data kunnen verwerken, lijkt het heel slim. Maar dat is het niet.

We zien steeds vaker dat hele bevolkingsgroepen worden uitgesloten omdat de gebruikte algoritmes niet deugen. Het zijn mensen die dat zien. Het zijn mensen die aangeven dat het niet klopt. De computer ziet dat niet en zal dat ook nooit gaan zien. Het wordt tijd voor een nieuwe manier van kijken naar de hersenen.

Om te beginnen: lees Matthew Cobb. Niet om hem te geloven, maar om zelf een weg te vinden.