Ervaringsverhalen | Jonge mensen gaan dood

24 apr Ervaringsverhalen | Jonge mensen gaan dood

Op GGZ.nl delen we graag verhalen en visies van ervaringsdeskundigen in de geestelijke gezondheidszorg. Hiermee hopen we diverse onderwerpen beter bespreekbaar te kunnen maken, meer openheid te creëren omtrent mentale gezondheid en het delen van ervaringen te stimuleren.

Inger heeft ervaringskennis op het gebied van (C)PTSS, eetstoornissen, depressie en suïcide. Op dit moment werkt ze zelf als individueel begeleider in de jeugdzorg en rondt ze haar opleiding tot sociaal werker af. Ook geeft zij voorlichting over mentale gezondheid op onder andere middelbare scholen, hogescholen en universiteiten. Voor GGZ.nl schrijft Inger met enige regelmaat een column over haar ervaringen met psychische stoornissen, het herstelproces en over haar ervaringen in de hulpverlening.

Jonge mensen gaan dood

Jonge mensen gaan dood. Ze zijn volgens de artsen, verpleging en psychologen te complex, uitbehandeld.

In 2021 hebben ongeveer 7500 mensen (jaarverslag regionale toetsingscommissie euthanasie) hulp gekregen bij het beëindigen van hun leven. 175 mensen kreeg dit vanwege ondraaglijk lijden door psychische klachten. Een getal dat wellicht meevalt in verhouding tot de 7500 in totaal, maar dat ik toch schrikbarend hoog vind. Inmiddels ken ik namelijk 5 jonge vrouwen persoonlijk die hun rust hebben mogen vinden dankzij euthanasie. En ik weet dat ik het aankomende jaar nog drie vriendinnen ga verliezen, mits ze het volhouden om te wachten tot ze aan de beurt zijn.

Klinkt dit bizar in uw oren? Jonge vrouwen die op een wachtlijst staan om dood te gaan? Het is realiteit en de weg die zij bewandelen is binnen de ‘complexe’ psychiatrie niet geheel ongebruikelijk. Ik ben verhard door de vele zelfdodingen in mijn omgeving, en van een telefoontje dat een vriendin zich heeft aangemeld voor een euthanasietraject sta ik niet meer gek te kijken. Ik aanvaard het allemaal gelaten, hoor hun verhaal aan terwijl mijn tranen over mijn wangen stromen en daarna gaat mijn leven verder.

Twee jaar geleden stond ik ook aan het begin van dit traject. Ik had geen hoop meer. Na een opname van 1,5 jaar – in de kliniek die bekend staat als de plek voor mensen die ontwricht zijn binnen elke andere behandeling – waarin er enkel achteruitgang plaatsvond, zag ik niet wat ik nog had om voor te vechten. Ik wilde leven, ik geloofde dat er iemand op de wereld rondliep die mij kon helpen bij het verwerken van mijn trauma’s. Maar niemand durfde het aan. Mijn eetstoornis was te agressief, mijn coping te destructief. Het risico dat ik in een dissociatie zou belanden en daarin mezelf onomkeerbare schade aan zou brengen was te groot. Elke symptoomgerichte behandeling had ik ondergaan en hielp niks. Verbeterde mijn eetstoornis? Dan namen mijn dissociaties en destructieve gedragingen toe. Werkte ik aan een stukje persoonlijkheidsproblematiek, dan ontstond er uitval van mijn benen en ogen (conversie). Ik was uitbehandeld.

Ik belandde wederom in een getouwtrek tussen diverse ggz-afdelingen en instanties. Want wie was er nu voor mij verantwoordelijk? Wie zou mij begeleiden? Wat waren de doelen waarmee de hulp die ik kreeg verantwoord werd naar de verzekeraar? Had ik voldoende behandelingen gekregen om in aanmerking te komen voor euthanasie? Kwam ik überhaupt in aanmerking voor euthanasie? Ik wilde tenslotte niet dood, ik wilde enkel niet langer ondraaglijk lijden.

Mijn ervaring hierin is persoonlijk en ik wil zeker niet mijn verhaal op iedereen projecteren. Sommige mensen kunnen simpelweg geen geluk of vreugde meer ervaren. Echter toen eindelijk die ene hulpverlener kwam die het risico wilde nemen om mij te behandelen voor de oorzaak van al mijn problemen, had ik binnen afzienbare tijd weer kwaliteit van leven en binnen niet al te lange tijd had ik daadwerkelijk weer een functie en rol in de maatschappij. Al was deze nog klein.

Als vriendinnen mij nu huilend of wanhopig opbellen om aan te geven dat ze niet meer kunnen en euthanasie willen dan begrijp ik hun gevoel. Tegelijkertijd maakt het me boos. Het denken in hokjes, geen risico willen nemen en het ‘one size fits all’ systeem, grotendeels opgelegd door de verzekeraars, werkt niet voor deze doelgroep. De doelgroep die elke standaard behandeling al heeft geprobeerd.

Jonge mensen gaan dood. Niet omdat zij te complex of onbehandelbaar zijn maar omdat wij de juiste ingang nog niet hebben gevonden. En als we deze vinden er niet altijd hulp mogelijk is binnen de huidige zorgsystemen. Jonge mensen gaan dood, dit maakt mij verdrietig en boos omdat ik, zonder hardwerkende hulpverleners te willen kwetsen, nog mogelijkheden zie als we daar tijd, geld en mensen voor vrijmaken. Deze jonge mensen verdienen dit! Ze hebben een toekomst, een rugzak vol levenservaring en vooral vaak een unieke kijk op het leven.

* Noot van de redactie: Heb je gedachten over zelfdoding, heb je hulp nodig of maak je je zorgen om een naaste? Neem (anoniem) contact op met 113 Zelfmoordpreventie via chat, of bel 113 of het gratis nummer 0800-0113. De hulplijn is 24/7 geopend. *