27 okt Dr. Brand over dementie testen binnen het online testprogramma MINDS
MINDS digitaal testen
MINDS is een online programma voor neuropsychologische tests en vragenlijsten. Het is ontwikkeld door Dr. Nico Brand en is in 2019 opgenomen als triage-instrument door GGZ.nl. Onder toezicht van Nico Brand, Hessel Engelbregt en Jan Berend Deijen wordt het huidige programma verbeterd en uitgebreid en wordt simultaan een volledig nieuw testprogramma ontwikkeld.
MINDS maakt gebruik van een beveiligde verbinding. De testleider kan kiezen uit genormeerde tests voor klinisch onderzoek en deze naar eigen inzicht combineren met de testbatterij functie in het programma. Voor wetenschappelijk onderzoek is het mogelijk om variabelen te wijzigen in bestaande tests en data is eenvoudig te exporteren naar SPSS of Excel.
Recentelijk is een aantal nieuwe, gevalideerde testinstrumenten in Minds geïmplementeerd. Momenteel wordt in samenwerking met de Vrije Universiteit en Hersencentrum-GGZ nieuw normeringsonderzoek uitgevoerd naar de bestaande en reeds gevalideerde 39 prestatietaken en 33 vragenlijsten.
FAB, MEANDER, FLUENCY, STAR Cancellation Test
Drie van de nieuw opgenomen testen worden gebruikt in de diagnostiek en behandeling van de oudere mens en bij (beginnende) dementie. Het betreft hier tests waarbij subjectieve beoordeling door de diagnosticus van belang is. De betreffende computertoepassing poogt hierin een hulpmiddel te zijn.
Een vierde test die aan MINDS is toegevoegd is een instrument voor de onderkenning van visual neglect bij mensen met traumatisch hersenletsel, als aanvulling op de bekende Lijnen Delen Taak, die eerder al in het assortiment van Minds was opgenomen.
Nico Brand, oud docent Universiteit Utrecht, afdeling Klinische- en gezondheidszorgpsychologie geeft een beschrijving van psychometrische eigenschappen van de nieuw opgenomen testen.
FAB
De Frontal Assessment Battery (FAB) is een korte screeningstest voor frontaal disfunctioneren. Hierbij wordt voortgebouwd op de gedragsneurologische onderzoeksmethoden van de Russische neuropsycholoog Luria. In 6 subtests wordt steeds een verschillend aspect van de frontaalkwabfuncties aangesproken. De FAB mag worden afgenomen bij ieder die de instructies begrijpt en volgt. De resultaten mogen echter uitsluitend door een gezondheidsdeskundige met kennis op cognitief gebied geïnterpreteerd worden. Afname neemt ongeveer 10 minuten in beslag. Het maximum aantal te behalen punten is 18; een score lager dan 13 bij ogenschijnlijk goede oriëntatie- en geheugenfuncties is een indicatie voor uitgebreider neuropsychologisch onderzoek.
In Minds is dit een hulpprogramma bij de afname van de FAB, dat gebruikt kan worden om de scoring te vergemakkelijken. De scoring wordt op het scherm bijgehouden. De items van de FAB zijn verdeeld in 6 schermen. Op elk scherm zijn buttons om het item of onderdelen van het item te scoren. Een stopwatch op het scherm kan gebruikt worden bij item 2: “Fluency” om de voorgeschreven maximale tijd van 1 minuut aan te houden. Bij de items met tik-sequenties (ritmes) kunnen deze desgewenst worden gegenereerd door het programma.
MEANDER
De Meander is een figuur van twee elkaar afwisselende elementen, die door de onderzochte persoon moet worden voortgezet. De proef is ontworpen door Luria om bij patiënten met neurologische problemen en ouderen het cognitief en motorisch functioneren te beoordelen. Bij deze taak kunnen zich bijvoorbeeld motorische verstoringen zoals perseveraties voordoen. Het resultaat van de taak wordt gescoord volgens een systeem van 4 punten. In Minds is een onderdeel ontwikkeld waarbij een meander-figuur op het scherm wordt gepresenteerd en dat met de vinger (in geval van een aanraakscherm) of de muis kan worden vervolgd.
Figuur 1: een voorbeeld van een meanderfiguur in MINDS
Na het tekenen door de patient kan het resultaat als schermafdruk worden opgeslagen en (direct in het afnameprogramma of later in het rapportprogramma) worden gescoord a.d.h.v. scoringsaanwijzingen. Daarbij kan eventueel een scoringshulp op het scherm worden getoond met een aantal voorbeelden. Het programma kan ook worden gebruikt als scoringshulp in het geval de Meander via papier & potlood is afgenomen. De scoring kan ook naderhand worden uitgevoerd in het bijbehorende rapportprogramma, waarbij ook nog andere beoordelaars het resultaat kunnen scoren, om zodoende de interbeoordelaars-betrouwbaarheid te verhogen.
FLUENCY – Verbal Fluency
Bij de Verbal Fluency test is het de bedoeling om in een bepaalde tijdsduur (meestal 1 minuut) zoveel mogelijk woorden te noemen van een bepaalde categorie, bijv. semantisch of fonemisch. Dergelijke tests zijn gevalideerd als korte cognitieve tests voor het detecteren van cognitieve achteruitgang en dementie in niet-gespecialiseerde klinische settings.
In Minds zijn voor afname diverse categorieën in te stellen. De semantische categorieën betreffen: dieren, beroepen, supermarktartikelen; fonemische categorieën betreffen de letters K, O en M. De instructie op het scherm past zich aan aan de betreffende ingestelde categorie. Een geluidsopname kan via het programma worden gemaakt, waardoor ook achteraf de woordenstroom kan worden geanalyseerd.
Het is aan te bevelen de woorden ook te noteren, ook al kan de fluency-woordenstroom worden opgenomen. Daarnaast kan een knop op het scherm worden ingesteld om het aantal geproduceerde woorden te laten bijhouden, als voorlopige score. Een stopwatch op het scherm houdt de ingestelde tijdsduur bij. De tijdsduur kan worden ingedeeld in kortere periodes (bijv. een minuut kan worden ingedeeld in 4 periodes van 15 seconden), zodat ook een scoreprofiel over de tijd kan worden gemaakt.
In het bijbehorende rapportprogramma kan de geluidsopname (opgenomen door de computer of via een externe bron) weer worden afgespeeld, en de scores eventueel worden herzien. De resultaten kunnen worden vergeleken met die van een normgroep afkomstig van een Nederlands normeringsonderzoek.
Star Cancellation Test (STAR)
De Star Cancellation Test (STAR) is ontwikkeld om de aanwezigheid van unilateraal spatieel neglect aan te tonen in de nabijgelegen extrapersoonlijke ruimte, bij patiënten met een beroerte. Oorspronkelijk als p&p test ontwikkeld door Wilson e.a. De test in Minds bestaat uit 1 scherm, gevuld met 52 grote sterren, 13 letters en 10 korte woorden, te midden van 56 kleine sterren. Bedoeling is om zoveel mogelijk kleine sterren op het scherm te vinden en met de muis aan te raken (of met de vinger ingeval een aanraakscherm gebruikt wordt). Na aanklikken of aantippen van een ster verschijnt een cirkeltje rond de ster.
Figuur 2: De Star Cancellation Test (STAR)
De maximum score is 54 (56 kleine sterren min 2 voorbeeldsterren). De sterren zijn gelijkelijk verdeeld over het scherm (27 kleine sterren links van het midden en 27 rechts). Een score lager dan 44 kan een indicatie zijn voor de aanwezigheid van neglect. Een ratio tussen de score voor de linkerhelft van het scherm t.o.v. de totaalscore kan aangeven of sprake is van een neglect voor de linker (ratio < .46) of rechter helft (ratio > .55). Na het beëindigen van de test wordt het afgelegde traject van aangeklikte sterren op het scherm weergegeven, wat kan worden bewaard in een bestand:
Nico Brand geeft u vanaf info@mindsware.nl graag meer informatie over huidige ontwikkelingen van Minds of over de aanvraag van een account voor Minds Online. Ook denkt hij met u mee over testoplossingen op maat.
Geen reactie's