05 aug Even rustig ademhalen: makkelijker gezegd dan gedaan
Een van de meest vitale functies in ons lichaam is de ademhaling. Toch wordt er in de medische wereld maar weinig aandacht besteed aan dit proces, dat automatisch, maar lang niet altijd goed verloopt. En dat gaat niet alleen gepaard met fysieke problemen, maar ook met geestelijke klachten. In de Volkskrant was vorige maand een uitgebreid artikel te lezen over het belang van goed ademhalen.
Aan een ontregelde ademhaling kunnen verschillende oorzaken ten grondslag liggen, zoals een ziekte, fysieke beperking, pijn, stress of een verkeerde lichaamshouding. In officiële termen spreekt men dan van ‘disfunctioneel ademen’, waarbij soms slechts een deel van de longen wordt gebruikt, het ritme afwijkend is, of de adem bijvoorbeeld te lang wordt vastgehouden. Hierdoor verloopt de ademhaling moeizaam en wordt er vaak juist te veel geademd in plaats van te weinig.
Nasleep
Zelfs wanneer de onderliggende oorzaken zoals fysieke pijn of stress zijn verdwenen, kan de verstoorde manier van ademhalen onbewust in stand worden gehouden. Zo blijven patiënten na een operatie of periode van ziekte vaak hangen in het patroon van kortademigheid. De verstoorde ademhaling met verminderde zuurstofopname is op haar beurt weer nadelig voor de fysieke gesteldheid, waardoor je in een vicieuze cirkel kunt belanden. Ook bij mensen die aan het herstellen zijn van corona kan bijvoorbeeld zo’n nasleep ontstaan. Hoewel de longen dan fysiek weer goed kunnen functioneren, is het adempatroon nog steeds ontregeld. Helaas is er voor dit stuk van het herstelproces nog maar weinig aandacht.
Vrij bewegen
Om de lichaamsfunctie zo te herstellen dat het op de automatische piloot weer juist gaat ademhalen, is het van belang om de onderliggende fysieke of mentale problemen op te lossen en een zekere ‘bewegingsvrijheid’ te creëren. Adem- en ontspanningstherapeut Eveline Kempenaar legt in het artikel uit:
“Als je niet optimaal beweegt, kun je niet optimaal ademen. Als je schouders altijd gespannen zijn, ga je oppervlakkig ademen. Dan heeft het geen zin om je adem te sturen met ademhalingsoefeningen. Zolang je die schouders niet loslaat, gaat het niet lukken je adem te sturen naar de onderste helft van je longen. Hetzelfde geldt voor een stijve borstkas. Als jij je borstkas niet volledig kunt openen, zal de adem moeizaam gaan. Of als jij – om welke reden dan ook – altijd je buik inhoudt, blokkeer je je middenrif en daarmee een diepe ademhaling.”
Volgens Kempenaar kan het best moeilijk zijn om je ademhaling aan te passen: “Als je langdurig gespannen bent, is het lastig te oefenen op een natuurlijker adempatroon. Dan kun je beter de volgorde omdraaien: eerst ontspannen en daarna oefenen met de adem. Mijn stelregel is dat als je je ongemakkelijk of benauwd gaat voelen zodra je op je eigen ademhaling gaat letten, je waarschijnlijk verkeerd ademt.”
Grootschalige verstoring
En dat is waarschijnlijk bij meer mensen het geval dan gedacht wordt. “Ik denk dat veel meer dan 10 procent van de gezonde mensen verkeerd ademt. De meesten hebben er gelukkig geen last van. En ze hebben allemaal voldoende zuurstof, ze vallen niet om. Maar het kan met minder moeite, meer ontspannen. Ik heb er geen bewijs voor, maar als ik naar de gemiddelde talkshow kijk, zie ik bij heel wat mensen een borstbeweging die mij doet vermoeden dat ze niet meer langzaam kunnen ademen. We zijn allemaal mentaal tegenwoordig wel erg druk in ons hoofd. En dan ga je automatisch sneller ademen. Dat is geen probleem als het tijdelijk is. Maar als je daarna in het zonnetje gaat zitten, moet die ademhaling weer omlaag”, aldus Kempenaar in de Volkskrant. Over dit onderwerp was zij onlangs tevens te horen in het radioprogramma Beter van BNR.
Het resetten van de ademhaling is geen eenvoudig traject en neemt gemiddeld zo’n 5 à 6 weken in beslag. Belangrijk is om de factoren die van invloed zijn op de verstoorde ademhaling dan ook onder controle te houden, om te voorkomen dat het adempatroon weer uit balans raakt. Gelukkig worden er doorgaans wel goede resultaten behaald, waarbij mensen van nature weer op een gezonde manier gaan ademhalen. Het wordt tijd dat er meer bewustwording ontstaat voor het belang van deze lichaamsfunctie.
Lees hier het uitgebreide bericht van de Volkskrant.
Geen reactie's