Webcamseksindustrie niet immuun voor mensenhandel

Gebrek aan zicht op webcamseksindustrie in schril contrast met omvang

Den Haag, 12 januari 2021

Vraag en aanbod van betaalde webcamseks is gedurende de corona-uitbraak flink toegenomen. Hoewel webcamseks bekend staat als een relatief veilige manier van seksuele dienstverlening is er nog weinig bekend over deze sector. Uit het vandaag verschenen onderzoek van het Centrum tegen Kinderhandel en Mensenhandel (CKM) blijkt dat de webcamseksindustrie niet immuun is voor mensenhandel. Woordvoerder Shamir Ceuleers: “De webcamseksindustrie heeft zich in de afgelopen jaren ontwikkeld tot een miljardenindustrie. Wereldwijd verlenen honderdduizenden vrouwen en mannen hun diensten aan miljoenen klanten, hetgeen door meer dan duizend online platforms wordt gefaciliteerd. Uit ons rapport blijkt dat deze sector ook een schaduwzijde kent, dat er namelijk ook slachtoffers, met name vrouwen en meisjes, worden uitgebuit achter de webcam. Hoe groot dit probleem is, is niet duidelijk. Daar is meer onderzoek voor nodig.”

Het rapport toont aan dat er in de afgelopen jaren verschillende voorbeelden zijn geweest in Nederland waarin sprake was van gedwongen webcamseks tegen betaling. Het ging daarbij vaak om jonge – soms minderjarige – kwetsbare slachtoffers die, naast dat zij fysiek werden uitgebuit, ook achter de webcam werden gedwongen om seksuele handelingen te verrichten. Een enkele keer werd iemand ook alleen achter de webcam uitgebuit. Hoewel het om een beperkt aantal zaken gaat, zijn er toch zorgen. Deze industrie lijkt zowel vanuit het toezicht, de opsporing als de hulpverlening nog een blinde vlek. Zo richt de opsporing zich niet tot nauwelijks op deze vorm van sekswerk, waardoor mensenhandelaren redelijk eenvoudig onder de radar blijven. Ceuleers: “Het gaat hier om een sector die zich snel ontwikkelt, internationaal opereert, zich zo goed als buiten het zicht van de overheid afspeelt en waar enorme bedragen in omgaan. Wij roepen de staatssecretaris dan ook op om nader onderzoek in te stellen naar de aard en omvang van de webcamseksindustrie in Nederland en naar de verwevenheid met mensenhandel. Alleen dan kan deze blinde vlek weggenomen worden en kunnen maatregelen getroffen worden om eventuele misstanden, zoals mensenhandel, proactief te signaleren en tegen te gaan.”

Betrek webcamseksindustrie bij de aanpak van misstanden

Hoewel nader onderzoek noodzakelijk is, liggen er nu al een aantal kansen om op korte termijn stappen te zetten om het zicht te vergroten met het doel de veiligheid van de webcamseksindustrie te vergroten en mogelijke misstanden eerder te signaleren. Zo is een eerste stap de webcamsector zelf te bewegen om hieraan bij te dragen. Ceuleers: “Het is belangrijk dat de staatsecretaris op korte termijn in gesprek gaat met webcamplatforms en de daaraan gelieerde modellenbureaus om hen te betrekken bij het voorkomen en signaleren van misstanden. Zij zijn als geen ander in staat om webcammodellen voor te lichten over de risico’s, misstanden proactief te signaleren en te investeren in een adequate meldstructuur voor kijkers die misstanden waarnemen.”

Investeer in contact met webcamseksmodellen

Een tweede kans om op korte termijn het risico op seksuele uitbuiting binnen de webcamseksindustrie te verlagen, ligt in het investeren in contact met de doelgroep. Uit het onderzoek blijkt dat de methoden die de politie hanteert om misstanden binnen de prostitutie te signaleren, zoals het opbouwen van een relatie, het voeren van gesprekken of het maken van afspraken, niet aansluiten op deze doelgroep die veelal anoniem en online opereert. Ook vanuit de hulpverlening lijkt er om dezelfde reden nog weinig contact te zijn met webcammodellen. Ceuleers: “Het is van groot belang dat zowel de opsporing als de hulpverlening zich de komende jaren structureel blijven inzetten op mogelijkheden om internet gedreven vormen van mensenhandel te signaleren en zo snel mogelijk te beëindigen om slachtofferschap te voorkomen. Dit is des te relevanter met de komst van de nieuwe Wet Regulering Sekswerk waar we nog altijd op wachten. Dat vormt een belangrijke gelegenheid om ook deze sector onder de reikwijdte van de wet te laten vallen. Ook liggen er kansen voor techbedrijven, overheden en maatschappelijke organisaties als ze de handen ineenslaan en samen één gemeenschappelijke vuist maken tegen het businessmodel van de mensenhandelaar. Samen moeten, en kunnen we het verschil maken.”

Bekijk hier het onderzoeksrapport Voorbij de pixels – Een verkenning naar gedwongen webcamseks in Nederland