27 nov Verkorte nachtrust kan angstverwerking negatief beïnvloeden
Slaap heeft een belangrijke functie in het verwerken en opslaan van informatie in het geheugen. Ook bij de verwerking van emoties speelt slaap een rol. Wanneer iemand een angstige situatie heeft meegemaakt, kan het angstige gevoel worden afgezwakt of weggenomen door de herinnering in het brein te overschrijven met nieuwe informatie (van een vergelijkbare gebeurtenis) die niet gepaard gaat met angst. In een recente studie is onderzocht of slaaptekort invloed heeft op dit verwerkingsproces van angstige gebeurtenissen.
Het onderzoek werd uitgevoerd met drie groepen gezonde proefpersonen. Een van de groepen bestond uit proefpersonen die een hele nacht geen slaap kregen, in een tweede groep mochten de proefpersonen slechts vier uur slapen – waardoor ze weinig of niet in REM-slaap terecht kwamen – en de laatste groep had een normale nachtrust. Vervolgens ondergingen alle groepen hetzelfde experiment.
Gevaarlijke kleuren
De proefpersonen kregen drie kleuren te zien waarvan twee kleuren de associatie ‘gevaarlijk’ kregen, doordat de proefpersonen bij het tonen van deze kleuren een licht schokje kregen. Bij de overige kleur kregen ze geen schok, waardoor deze als ‘veilig’ kon worden beschouwd. Vervolgens kwam er een verandering in het experiment: een van de kleuren die eerst gevaarlijk was, werd nu veilig en ging niet meer gepaard met het krijgen van een schokje. Hierdoor werden de hersenen aangezet tot het maken van een aanpassing in de associatie die ze in eerste instantie hadden aangeleerd. In plaats van twee kleuren, was er nu nog maar één kleur gevaarlijk. Terwijl de proefpersonen aan de kleuren werden blootgesteld, werd met behulp van een MRI-scanner de activiteit in hun hersenen in kaart gebracht.
’s Avonds werd het experiment nog een keer herhaald, om te zien wat de hersenen van de sessie in de ochtend hadden geleerd. De groep met proefpersonen die een normale nachtrust hadden gehad, bleek in de avond geleerd te hebben om de ‘angst’ te verwerken. Bij de proefpersonen met maar vier uur slaap, werd zowel in de ochtend als in de avond activiteit gezien in een hersengebied dat reageert op angst. Het hersengebied dat betrokken is bij het reguleren van angst, was bij deze groep juist minder actief. De resultaten van de groep zonder slaap leken – opvallend genoeg – redelijk op de resultaten van de groep met een normale nachtrust, alleen was bij hen als het ware een vertraagde leerreactie te zien.
Gevoeliger voor angst
Dit lijkt erop te wijzen dat het verkorten van de nachtrust kan leiden tot verstoringen in het reguleren en verwerken van angst. Op langere termijn zou dit mensen gevoeliger kunnen maken voor het ontwikkelen van een angststoornis. Ook lijkt het er vanuit dit experiment op dat het volledig missen van de nachtrust minder groter gevolgen heeft dan het deels missen van de nachtrust. Om hier meer duidelijkheid in te krijgen zal echter meer onderzoek moeten worden uitgevoerd. De onderzoekers van de huidige studie willen in vervolgonderzoek kijken welk effect het experiment heeft op mensen met traumatische ervaringen uit het verleden. Zo hopen ze meer inzicht te krijgen in de hersenprocessen die betrokken zijn bij angstverwerking tijdens de slaap.
Op BNR Nieuwsradio was onlangs een item te horen waarin een van de onderzoekers aan het woord was over het onderzoek. Beluister het fragment hier terug.
Geen reactie's