Onderzoek | Ook onder jongvolwassenen blijft populariteit van belang

04 dec Onderzoek | Ook onder jongvolwassenen blijft populariteit van belang

Persbericht Radboud Universiteit

Voor kinderen en pubers is het vaak belangrijk om populair te zijn of aardig gevonden te worden. Maar ook jongvolwassenen blijken nog waarde te hechten aan hoe ze in de groep liggen. “Als je denkt dat je populair bent, zien we dit terug in hoe je je gedraagt bij vreemden”, aldus ontwikkelingspsycholoog Nina Chmielowice-Szymanski, die recentelijk op dit onderwerp promoveerde aan de Radboud Universiteit.

De onderzoeker keek vooral naar interacties tussen jongvolwassenen (tussen de 18 en 25 jaar) in zogenaamde ‘peer groups’, of groepen waarin leeftijdsgenoten samenkomen, zoals binnen hun opleiding of bij een sportvereniging. “Onder wetenschappers heerst soms het idee dat populariteit niet meer echt een factor van betekenis is voor deze groep”, vertelt de ontwikkelingspsycholoog. “Veel onderzoekers houden zich vooral bezig met vriendschappen en romantische relaties binnen deze leeftijdsgroep.”

Populariteit versus aardig gevonden worden

Maar uit dit onderzoek blijkt dat populair zijn of aardig gevonden worden wel degelijk belangrijk is voor jongvolwassenen. Het verschil tussen die twee? Populariteit gaat om je status in de groep, terwijl aardig gevonden worden om één-op-één-relaties gaat.

“Over het algemeen geven jongvolwassenen aan dat ze aardig gevonden worden belangrijker vinden dan populair zijn”, aldus Chmielowice-Szymanski. “Maar op het werk of bij sport lijkt populariteit wel belangrijker dan op de studie of onder vrienden. Misschien omdat mensen daar meer competitie of hiërarchie ervaren.” De jongvolwassenheid is een periode met meer vrijheid dan in de fase van de adolescentie, die tot 18 jaar loopt. Jongvolwassenen gaan bijvoorbeeld op zichzelf wonen en kunnen kiezen voor een opleiding of carrièrerichting. In die spannende periode blijkt het van belang om goed in een groep te liggen, bijvoorbeeld voor positieve ervaringen binnen die groep.

Populair als kind, populair als volwassene?

Chmielowice-Szymanski maakte gebruik van gegevens uit de Nijmeegse Longitudinale Studie, waarin een groep jongvolwassenen al sinds hun kinderjaren gevolgd wordt in hun ontwikkeling. Ze verzamelde nieuwe gegevens voor dit onderzoek toen de deelnemers 24 en 25 jaar waren. Tijdens videobelsessies met leeftijdsgenoten in groepen van 4 deden de deelnemers verschillende spelletjes, waarin ze soms meer moesten samenwerken en waarin soms meer competitie zat. De ontwikkelingspsycholoog observeerde hun gedrag tijdens die sessies, waarbij ze gedrag scoorde op bijvoorbeeld positief gedrag, negatief gedrag, leiderschap en dominant gedrag.

Hoewel we op basis van dit onderzoek niet kunnen zeggen dat er een causaal verband is tussen vroegere populariteit en sociaal gedrag als jongvolwassene, zijn er wel patronen zichtbaar, vertelt de onderzoeker. “Wie als kind populair was, gedraagt zich als volwassene vaak ‘pro-socialer’. Dat betekent bijvoorbeeld dat die mensen zich vriendelijk gedragen, of actief proberen anderen bij een gesprek te betrekken. Wie als puber populair was doet dat ook, maar deze groep laat óók meer dwingend, en soms agressief gedrag zien.”

Volgens de onderzoeker laat dit vooral zien dat patronen van gedrag in een groep gedurende je leven niet zo veel meer lijken te veranderen. Hoeveel impact dat heeft op je welzijn zou verder onderzoek moeten uitwijzen. “Deze uitkomst nodigt andere onderzoekers uit om meer naar die sociale status bij jongvolwassenen te gaan kijken”, zegt de onderzoeker. “Hoe verhoudt die populariteit in een groep zich tot andere sociale relaties, zoals die met je familie of vrienden? Het zou best kunnen dat iemand zonder beste vriend zich toch gelukkig voelt, omdat die wel goede sociale relaties ervaart op het werk of in de studie. En ook wie niet zo populair is, kan toch heel gelukkig zijn.”