Onderzoek naar Yucelmethode bij jeugdigen met ontwikkelingsstoornis

25 mei Onderzoek naar Yucelmethode bij jeugdigen met ontwikkelingsstoornis

Een doos met blokken en balken, dat zijn de ‘bouwstenen’ die de basis vormen van de Yucelmethode. De methode is bedacht om als hulp- en communicatiemiddel te kunnen dienen in diverse therapievormen, en is in het bijzonder geschikt voor mensen die zich lastiger in taal kunnen uitdrukken. Door cliënten met blokken hun situatie en ervaringen te laten nabouwen, worden deze tastbaar en inzichtelijk. Zorginstelling Koraal en de Universiteit van Amsterdam hebben onlangs onderzoek gedaan naar het inzetten van de Yucelmethode bij jeugdigen met neurobiologische ontwikkelingsstoornissen; de eerste bevindingen hiervan zijn inmiddels bekend.

Systeemtherapeut Mehmet Yucel ontwikkelde de Yucelmethode vanuit de visie dat mensen erbij gebaat zijn om zoveel mogelijk vanuit hun eigen kracht inzicht te krijgen in problemen en deze te overwinnen. Omdat de reeds bestaande hulpverleningstechnieken voor veel cliënten te abstract of te taalgericht zijn, bedacht hij een hulpmiddel waarmee mensen op een meer beeldende, concrete wijze hun verhaal kunnen vertellen. Met kleurrijke blokken kan een cliënt bij de Yucelmethode zelf zijn of haar levenssituatie visueel weergeven, en met de hulpverlener bespreken.

Blokkendoos

De toolbox bevat verschillende balken die de cliënt kan kiezen om zichzelf te representeren. Daarnaast zijn er gekleurde, T-vormige blokken die gekozen kunnen worden om steunende factoren uit te beelden – de zogenoemde draagkrachten – en (tevens gekleurde) rechthoekige blokken van verschillende formaten die belastende factoren – de zogenoemde draaglasten – kunnen voorstellen. Met deze instrumenten, waarbij de cliënt het type en de kleur van de blokken zelf mag bepalen, kan worden uitgebeeld hoe iemand in het leven staat. Ook wordt het op deze manier zichtbaar en tastbaar wat er gebeurt als een bepaalde factor aan de levenssituatie wordt toegevoegd of juist wegvalt.

Zowel de hulpverlener als de cliënt kan met deze methode meer inzicht krijgen in de problematiek die speelt in het leven van de cliënt. Het doel van de Yucelmethode is om de ontwikkeling, eigen kracht, motivatie en zelfcontrole bij deze mensen te stimuleren, zodat zij actief aan de slag kunnen om de situatie op hun eigen manier te verbeteren.

Experiment

In het onderzoek van Koraal en de Universiteit van Amsterdam zijn negen cliënten onderzocht uit een zorginstelling voor jeugdigen met cognitieve en/of adaptieve beperkingen en bijkomende systeem- of psychiatrische problematiek. Daarnaast hebben ook de ouders en persoonlijk begeleider, regiebehandelaar en systeemdeskundige aan het experiment meegedaan. Alle proefpersonen (cliënten en betrokkenen) werden apart geïnterviewd en gevraagd om met de blokken van de Yucelmethode een bouwwerk te maken van de ervaren (gezins)krachten, lasten en wensen van de betreffende cliënt. Vervolgens mochten ze met behulp van een ‘streefopstelling’ hun (eigen) wensen uitbeelden.

Toepasbaarheid

Het doel van het onderzoek was om in kaart te brengen in hoeverre de Yucelmethode effectief kon worden ingezet, en welke verschillende perspectieven er waren met betrekking tot de situatie van de cliënt. Uit de resultaten blijkt dat alle proefpersonen in staat waren om zowel lasten, krachten als wensen in de opstelling te verwerken, niet alleen vanuit de deelnemer zelf bekeken maar ook vanuit zijn of haar omgeving. Tussen de thema’s die jeugdigen het meest benoemden en die door ouders en hulpverleners werden benoemd, zaten een aantal verschillen. Vooral het vermogen van professionals om verbanden te leggen en de verschillende perspectieven van betrokkenen met elkaar te verbinden, zal bijdragen aan het vinden van oplossingen en herstelmogelijkheden waarbij de cliënt zoveel mogelijk de eigen regie heeft.

Meer informatie over het onderzoek en de bevindingen van Koraal en de Universiteit van Amsterdam is te vinden in deze factsheet. Ook interessant: in dit interview vertelt Mehmet Yucel over de ontwikkeling van zijn methode. Uitleg over het gebruik van de Yucelmethode in het algemeen, vind je in deze flyer en op yucelmethode.nl.