12 jun Medialessen op school maken kinderen wegwijs in de online wereld
Bron: Gezondeschool.nl
Aandacht op school voor mediawijsheid draagt bij aan een veiliger schoolklimaat en het welbevinden van leerlingen. Want al spelen incidenten zich af buiten schooltijd, ze beïnvloeden de sfeer in de klas. Daarom is een gezonde media-opvoeding heel belangrijk. De Gezonde School-aanpak helpt jouw school om dit thema goed vorm te geven, in zowel de lessen, de omgeving, de signalering en het beleid.
“Soms is er gedoe in een groepsapp. Dan wordt er iets onaardigs gezegd of wordt er iemand buitengesloten. Ook al gebeurt dit buiten schooltijd, het tast toch de veiligheid in de klas aan. Daarom vind ik het onze taak leerlingen hierin begeleiding te geven.” Aan het woord is Irene Kessies, intern begeleider van de bovenbouw op basisschool Rehoboth in Naaldwijk. De school besteedt veel aandacht aan mediawijsheid. “De meeste leerlingen van groep 7 en 8 hebben een mobieltje, sommigen al eerder. Ook zijn ze vrijwel allemaal bekend met tablets. Dus hoe eerder je begint met een gezonde mediaopvoeding, hoe beter.”
Een vervlochten on- en offline wereld
Wie zich daar volledig bij aansluit, is Thera Knopperts, Gezonde School-adviseur bij GDD Regio Utrecht. Met Gezonde School werk je als school aan een gezondheidsthema dat je zelf belangrijk vindt, bijvoorbeeld Welbevinden, Relaties en seksualiteit, Bewegen en sport en/of Mediawijsheid. Het doel is het vanzelfsprekend maken van een gezonde leefstijl. “De verschillende thema’s versterken elkaar en dat geldt zeker voor welbevinden en mediawijsheid”, vertelt Thera. “De offline en de online wereld raken anno 2023 steeds meer vervlochten. Het is precies zoals Irene zegt: wat er digitaal gebeurt, werkt door in de klas. Als je een fijne schoolomgeving belangrijk vindt, hoort de online wereld daar eenvoudigweg bij. Met gezonde mediaopvoeding kun je leerlingen in hun kracht zetten.”
Neuzen dezelfde kant op
Hoe begin je als je mediawijsheid een plek wil geven op school? Thera: “Met praten met het eigen team over wat je belangrijk vindt en het vaststellen van doelen. Wil je bijvoorbeeld vooral online pesten voorkomen en alert zijn op sexting? Of wil je leerlingen breder mediawijs maken? Ook raad ik aan te bespreken of je als leerkracht al dan niet in de groepsapp van de klas gaat. En hoe je omgaat met bijvoorbeeld vriendschapsverzoeken van ouders op Facebook. Zo krijg je alle neuzen dezelfde kant op wat betreft het mediabeleid op school.”
Lessen in mediawijsheid
“Op onze school wilden we graag met een algehele mediaopvoeding aan de slag”, vertelt Irene. “Om gedoe te voorkomen, leerlingen wijzer te maken en ze goed voor te bereiden op de digitale wereld. Wij werken met Kwink, een Gezonde School-activiteit voor sociaal-emotioneel leren. Leren omgaan met sociale media hoort daar ook bij; het is immers voor een groot deel een sociale vaardigheid. Hoe reageer je op bepaalde berichten? Hoe interpreteer je een emoticon? Hoe voelt een opmerking als je er geen gezichtsuitdrukking bij ziet staan? Daarnaast hebben we het over nepnieuws, hoe je dingen moet opzoeken en over de hoeveelheid mediagebruik.”
Naast Kwink zijn er meerdere Gezonde School-activiteiten – activiteiten die voldoen aan criteria voor goede kwaliteit, goed uitvoerbaar zijn in de praktijk en een grotere kans op effect hebben – om aan mediawijsheid te werken. De Kanjertrainer bijvoorbeeld, over het bevorderen van onderling vertrouwen in groepen.
Like & cancel
Verder is er de jaarlijkse Week van de Mediawijsheid. Het is heel goed daaraan mee te doen, want net als bij andere lesstof geldt: in herhaling zit veel kracht. Een jaarlijks, schoolbreed gedragen activiteit heeft bewezen het meeste succes. Voor Basisschool Rehoboth is de Week van de Mediawijsheid in november vaste prik. “Onze leerlingen zijn er erg enthousiast over. Ze slaan echt aan op dit onderwerp en vinden het leuk om ermee aan de slag te gaan,” vertelt Irene. “De week heeft ieder jaar een ander thema; deze keer was het Like & cancel. Wat voor onderwerpen geef je een duimpje omhoog? Welke juist niet? En wanneer denk je bij een foto die je krijgt doorgestuurd: dit is niet oké? Alles met het doel om duidelijk te maken: denk na voordat je iets doet online.”
Ook ouders worden mediawijs
Natuurlijk is het goed om de ouders hierbij te betrekken. Irene vertelt: “Leerlingen van de basisschool zijn nog van een leeftijd dat ouders kunnen meekijken in telefoons. Dit hebben we besproken met ouders en ze doen dit nu ook heel goed. We hebben ze verzocht om aan de bel te trekken als er iets is. Daarbij gaat het niet om klikken, wel om alert zijn, signaleren wat er speelt. Omdat het ook voor ouders nieuw is allemaal, hebben we in samenwerking met Gezonde School een ouderavond georganiseerd over mediawijsheid.”
Snapchat versus Whatsapp
“Soms is het goed als leerkrachten bij- of nascholing krijgen wat betreft mediawijsheid”, haakt Thera aan. “Zodat ze goed weten hoe ze problemen kunnen signaleren en die bespreekbaar kunnen maken. Verder raad ik aan leerkrachten aan om eens luchtig en positief in gesprek te gaan met hun leerlingen. Wat speelt er online, wat is in, wat vinden ze leuk? Reken maar dat ze daar graag over vertellen. Zo ontdek je hoe je kunt aansluiten bij hun belevingswereld. En je leert er zelf van alles van! Dat kinderen bijvoorbeeld vaak Snapchat gebruiken en geen Whatsapp.”
Online is ook gewoon leuk
Last but not least: er moet niet vergeten worden dat internet en sociale media ook ontzettend leuk zijn. Er zitten immers veel goede kanten aan. Irene: “Je kunt makkelijk met iemand een afspraakje maken, je hebt snel contact met anderen en kinderen leren bijvoorbeeld ook van de games die ze spelen.” Het gaat om de balans, bevestigt ook Thera.
Mediawijze kinderen zijn beter geprepareerd
Irene is erg tevreden over de resultaten van de lessen en gesprekken over mediawijsheid op school. “Onze leerlingen zijn zich bewuster van alles wat ze op internet plaatsen, ze leren nadenken voor ze iets posten. Het voorkomt, samen met de ouders die meekijken met de kinderen, dat er online gepest wordt.” Thera benadrukt: “Mediawijze kinderen gaan beter geprepareerd de wereld in en voelen zich echt fijner. Daarom past dit thema ook zo goed bij Gezonde School. Doel van Gezonde School is het vanzelfsprekend maken van een gezonde leefstijl. En daar hoort een goede omgang met media gewoon bij!”
Kijk voor meer informatie op gezondeschool.nl.
Geen reactie's