23 apr Visie op de lessen die de pandemie ons leert
In het NRC verscheen eerder deze maand een opiniestuk waarin te lezen is hoe filosoof en psychiater Damiaan Denys zich afvraagt in hoeverre het willen controleren van het coronavirus – en daarmee ook het willen controleren van leven en dood – ons iets oplevert. Sommige uitspraken riepen bij lezers nogal wat weerstand op; daarom legt hij in een interview aan NRC zijn visie nog eens wat duidelijker uit.
Discussies over leven en dood liggen al gauw gevoelig, en gedachtewisselingen over hoe te handelen worden soms dan ook liever vermeden. Denys gaat deze onderwerpen niet uit de weg, maar stipt juist aan wat veel mensen zo lastig vinden. Hij benadrukt dat in de zorg nu niet ineens anders wordt gehandeld, maar dat het beslissen over leven en dood nu zichtbaarder is geworden doordat men er op grote schaal mee te maken heeft:
“Ik vind de angst voor het debat over beslissingen over leven en dood op de intensive care – mogen we wel of niet beslissen over het behandelen van ouderen – hypocriet. Dat soort beslissingen nemen we normaal gesproken in het ziekenhuis namelijk de hele tijd. Alleen is het nu plots zichtbaar geworden. In de geschiedenis is het ook eeuwen zo geweest dat mensen moesten worden opgeofferd, en dat het collectief besloot wie dat ging zijn. […] Ook vóór Covid-19 waren individuele levens al continu afhankelijk van collectieve keuzes: hoe we mensen op wachtlijsten zetten, welke geneesmiddelen voor zeldzame ziektes worden vergoed, wanneer we doorbehandelen. […] Het is niets nieuws dat we de dood van groepen mensen accepteren.”
Daarnaast geeft Denys aan dat het virus bepaalde inzichten geeft over het gedrag en de leefstijl van de mens, en dat we daar iets van kunnen leren:
“Het virus is gewoon een virus. Maar het hangt ontegenzeggelijk sterk samen met hoe wij leven. Als je kijkt naar hoe dit virus zich gedraagt, dan zie je dat zijn succes niet veroorzaakt wordt door het virus zelf, maar door onze stijl van leven. We eten alles op wat we zien. Als je zomaar allemaal beesten gaat opvreten, dan loop je meer risico dat je besmet raakt door een dierenvirus, ja. […] Het virus stelt in die zin iets aan de kaak: ons mateloze consumeren en onze wilde rit over de aardbol. We trekken met miljoenen tegelijk per dag over de wereld, en nemen dan dit virus met ons mee. Dat is niet de schuld van het virus, maar van ons gedrag. Het virus dwingt om daar op een andere manier naar te kijken.”
Lees het volledige interview met Damiaan Denys in het NRC.
No Comments