Toekomstperspectief voor psychologisch onderzoek

09 jul Toekomstperspectief voor psychologisch onderzoek

Het NRC plaatste gisteren een interessant pleidooi op de website over de huidige situatie en toekomst van psychologisch onderzoek. In heldere woorden legt Stefan van der Stigchel – hoogleraar psychologie aan de Universiteit Utrecht – uit waarom de psychologie zich niet te veel moet verliezen in getalletjes, anatomische en fysiologische waarnemingen vanuit hersenonderzoek.

Zo benadrukt hij: “Door alleen te kijken naar hersenactiviteit worden de oorzaken waarom neuronen vuren zoals ze vuren genegeerd en wordt de – in mijn ogen – mooiste eigenschap van de menselijke geest buiten beschouwing gelaten: onze bewuste ervaringen. Het reduceren van bewustzijn tot neurale activatiepatronen zorgt ervoor dat de rol van de menselijke ervaring wordt geëlimineerd. Daardoor voert de psychologie zijn belangrijkste opdracht niet uit: het begrijpen en verklaren van menselijk gedrag, zoals de waarneming, het geheugen, de aandacht, en taalverwerking.”

Ook benoemt hij dat er nog vaak problemen zijn met de repliceerbaarheid van psychologische onderzoeken: “De psychologie is vaak zo veelbelovend dat interessante resultaten te snel met grote woorden naar buiten gebracht worden. Er is een replicatiecrisis, die wordt veroorzaakt door recente studies die glashard hebben aangetoond dat eerdere conclusies geen stand blijken te houden. De originele bevindingen waren waarschijnlijk toevalstreffers.” Over deze kwestie verscheen drie jaar geleden al een artikel in het NRC.

Volgens Van der Stigchel is er verandering nodig in de aanpak van psychologische studies. Die verandering begint langzaam te komen, maar verdient extra steun. “Bepaalde gebieden van de psychologie lopen op dit moment voorop in het creëren van betere wetenschap en die initiatieven moeten we steunen, door de subsidiemogelijkheden voor replicatieonderzoek uit te breiden en onderzoekers te motiveren de onderzoeksdata beschikbaar te stellen na publicatie”, aldus de hoogleraar.

Het volledige artikel kun je lezen op de website van het NRC.