18 aug Reportage over psychische hulpverlening op crisisplekken
Op de website van Vrij Nederland verscheen onlangs een boeiende reportage over psychische zorg in kwetsbare gebieden. Auteurs Marieke Buijs en Sarah Haaij reisden af naar Libanon om te zien hoe er daar vorm wordt gegeven aan psychische hulpverlening en hoe dit ontvangen wordt door de inwoners. Door inzicht te krijgen in wat mensen – naast materiële hulp – nodig hebben op mentaal en sociaal vlak in gebieden waar verwoesting, schaarste en armoede aan de orde van de dag zijn, kan er mogelijk ook gerichter hulp worden geboden op nieuwe crisisplekken, zoals in Oekraïne.
“In de Libanese hoofdstad Beiroet duurt het nooit lang voordat een gesprek zijn weg vindt naar de ongenadige explosie die op 4 augustus 2020 een deel van de stad verwoestte. Zo ook op deze woensdagochtend, als tien vrouwen in een buurthuis een kringgesprek voeren onder leiding van psychiater Mary Lee Wakim”, schrijven de auteurs in de reportage van Vrij Nederland. “Terwijl de havenexplosie nog nadreunt, drukt een ongekende economische crisis meer dan driekwart van de Libanese bevolking onder de armoedegrens. De Libanese pond is in twee jaar tijd zo’n 90 procent van zijn waarde verloren. Waar de elite haar tegoeden op tijd naar het buitenland kon verplaatsen, hebben de meeste mensen hun spaargeld en levensstandaard in rook zien opgaan.”
“Hulporganisaties proberen de ergste noden te lenigen. De afgelopen jaren is daarbij niet alleen aandacht voor voedsel, onderwijs en medicatie, maar ook voor psychisch welzijn, bijvoorbeeld door praatsessies op te zetten, zoals die in het buurthuis in Beiroet. […] Psychiater Wakim, van de Libanese hulporganisatie Idraac, wil haar toehoorders in het buurthuis vandaag bijbrengen wat ze zelf kunnen doen als de stress te hoog oploopt.”
Over de vrouwen die bij de praatgroepen aanwezig zijn, vertelt psychiater Wakim in het artikel het volgende: “Ze noemen zo alle symptomen van depressie op, zonder zich te realiseren dat ze depressief zijn. Een praatgroep helpt bij bewustwording en biedt een laagdrempelige kennismaking met psychische zorg.”
Een van de grote problemen die hulpverlening in dit soort gebieden lastig maken, is dat er zulke grote tekorten aan levensmiddelen zijn, dat mensen niet meer in hun basisbehoeften kunnen worden voorzien. Psychiater Rabih El Chammay, hoofd geestelijke gezondheidszorg bij het Libanese ministerie van Volksgezondheid: “Het is heel frustrerend. Eerder konden we mensen doorverwijzen naar hulporganisaties die hun voedsel of andere basale zaken boden. Maar momenteel zijn er zo veel mensen die tekortkomen dat dat niet meer lukt. Dat is vreselijk. Wie zijn kinderen niet kan voeden, heeft behoefte aan brood. Niet aan een gesprek over hoe het voelt om zijn kinderen te zien hongerlijden.”
Volgens El Chammay betekent dat echter niet dat psychische zorg zinloos is zolang de basisvoorzieningen er niet zijn. “We kunnen niet al het leed wegnemen, maar we kunnen mensen wel degelijk helpen omgaan met de situatie waarin ze verkeren. Juist nu iedereen lijdt, moeten we de mentale gezondheid van mensen zo goed mogelijk beschermen”, benadrukt hij. “Wie depressief in bed ligt, komt tot niets. Psychische zorg kan mensen juist de kracht, energie en motivatie geven om keuzes te maken die hun goed zullen doen. Om in actie te komen, werk te vinden, of de straat op te gaan en zich uit te spreken tegen onrecht.”
De uitgebreide reportage over psychische zorg in kwetsbare gebieden lees je op de website van Vrij Nederland.
Geen reactie's