Rage against the machine

11 aug Rage against the machine

– Column door Paul de Bruijn, psycholoog en oprichter van ProMind – 

In een gezonde rechtsstaat als de onze ben je onschuldig tot het tegendeel bewezen is. Dat geeft een veilig gevoel. Het zou immers getuigen van willekeur wanneer de instantie die je beschuldigt je ook kan veroordelen. Zonder onafhankelijke toetsing door een rechter.

Er zijn daar echter een paar uitzonderingen op. De meest bekende is de Belastingdienst. De toeslagenaffaire laat zien dat de Belastingdienst je zowel kan beschuldigen als veroordelen als fraudeur. Dit is niet ongewoon bij de Belastingdienst. Het is zelfs in de wet vastgelegd. Er geldt hier een omgekeerde bewijslast. Je zult dus zelf moeten aantonen dat het niet waar is. Veel mensen komen hierdoor zwaar in de problemen.

Minder bekend is dat de wetgever dit recht ook aan zorgverzekeraars heeft gegeven. Zij kunnen jou als zorgverlener beschuldigen en veroordelen zonder tussenkomst van een rechter. Op basis van deze beschuldiging kunnen ze betalingen opschorten en terugvorderen. Als zorgverlener sta je behoorlijk machteloos. De verzekeraar hoeft niet voor de rechter te bewijzen dat je iets niet goed hebt gedaan. En denk nu niet dat het niet vaak voorkomt. Verzekeraars hebben hele afdelingen die zich hiermee bezighouden.

De meest onschuldige kant is de terugvordering van budgetoverschrijdingen. Ondanks dat je de zorg hebt verleend vanuit je zorgplicht. Een spagaat!

Een wat heftigere kant is de terugvordering op basis van administratiefouten of procedurefoutjes. Zo ken ik een zorginstelling die 8 miljoen moet terugbetalen omdat de in de DBC beschreven 3 contactmomenten met een arts niet consequent uitgevoerd waren. Het laatste contactmoment vindt normaal plaats aan het einde van de DBC. De patiënt wordt dan opgeroepen voor een afrondend gesprek. In de praktijk komt zo’n 70% niet opdagen voor dat gesprek. De verzekeraar stelde zich echter op het standpunt dat niet voldaan is aan de voorwaarden en dus moet worden terugbetaald over een periode van 5 jaar!

In het ergste geval kan een zorgverzekeraar zelf beslissen dat je een fraudeur bent. Het maakt dan niet uit wat je daar tegenin brengt. Er is beperkt wederhoor en geen toetsing door een onafhankelijke instantie. Bijvoorbeeld een rechter.
De zorgverzekeraar meldt je vervolgens aan bij Stichting CIS. Dit is een database waar alle verzekeraars toetsen of jij wel te vertrouwen bent. In de praktijk komt dat erop neer dat je dan nergens meer een verzekering, een hypotheek of een ander financieel product kunt afsluiten. Voor onbepaalde tijd!

En dit allemaal gefaciliteerd door de wetgever.

Daarom een dringend verzoek aan de politiek om een einde te maken aan de slager-die-zijn-eigen-vlees-keurt macht van de verzekeraars. En aan de journalisten die dit lezen: waar blijft al dat teruggevorderde geld?