14 okt GGZ Vaktijdschrift nummer 5
Het is er toch nog van gekomen, een 2020 uitgave, GGZ Vaktijdschrift nummer 5.
De wetenschappelijke artikelen van het huidige nummer hebben we in een prepublicatie online gezet. Dit leverde meteen dispuut op. Want; kun je persoonlijkheidskenmerken in kaart brengen met een Elektro-encefalogram? Of ontken je daarmee het verschil tussen ‘trait and state’? Oftewel, basale, diepergewortelde, wellicht zelfs genetisch bepaalde mens-kenmerken versus een door de situatie geprikkeld toestandsbeeld. Het roept zelfs ethische vragen op: “Stel je voor dat dataverzameling die kant op zou gaan, dat het EEG of een andere biomaat gemeten wordt en op basis daarvan iets over je persoonlijkheid gezegd wordt en gedrag daaruit voorspeld wordt”. Een alarmerende reactie op het artikel van Suzan Möller. Uit het huidige onderzoek van Dr. Deijen en Donkersteeg is de conclusie wat dat betreft nog niet zorgwekkend te noemen.
Marion Herben houdt een pleidooi tegen uitsluiting van mensen. Zij signaleert een situatie waarin hekken om mensen worden geplaatst, schijnbaar ter bescherming maar feitelijk ter uitsluiting en daarmee ontmenselijking.
In hetzelfde licht kan wellicht het artikel van Raoul Limpens worden beschouwd. In zijn artikel wordt aandacht gevestigd op het lijden onder een schoonheidsideaal. Raoul brengt met zijn werk de leegte in beeld die intern wordt ervaren door jonge mensen die streven naar (lichamelijke) perfectie. Weliswaar is hier formeel sprake van ‘eigen wil’. De vraag ligt echter voor in hoeverre gesproken kan worden over vrije wil wanneer mensen zich gedwongen voelen om te voldoen aan beeld dat reeds is gevormd door de omgeving. Hierin komt weer de discussie tevoorschijn die Möller ook aanhaalt; waar eindigt ‘trait’ en waar begint ‘state’. Is er een persoonlijkheidskenmerk te bepalen waarmee mensen kwetsbaarder zijn voor het willen voldoen aan een maatschappelijk beeld? Kunnen we nog spreken we van vrije wil? Een echt vrije wil is immers alleen mogelijk wanneer het individu de flexibiliteit kan hebben om een eigen beslissing te maken in reactie op een situatie.
GGZ Vaktijdschrift nummer 5, oktober 2020
Geen reactie's