Een tulp is een tulp is een tulp

03 mei Een tulp is een tulp is een tulp

– Column door Paul de Bruijn, psycholoog en oprichter van ProMind –

Sinds de dood van George Floyd staat racisme weer hoog op de agenda. En terecht. Er is alleen een dingetje: ras bestaat helemaal niet.

Toch blijven we het erover hebben alsof het wel bestaat. Terwijl we het volkomen normaal vinden dat we elke tulp een tulp noemen. Ongeacht hoe die eruitziet. Je hebt witte, rode, bijna zwarte, gele tulpen. Je hebt gekrulde, gladde brede, smalle tulpen. Een enorme hoeveelheid variëteiten. Maar als het over mensen gaat zijn het ineens onoverbrugbare verschillen. En moeten ze ondergebracht worden in rassen. Raar!

Gezien de geschiedenis en hoe de mens zich door de eeuwen heeft opgesteld is het bijna onontkoombaar om er op de manier van onderscheid naar ras naar te kijken. Ik heb daar echter grote moeite mee. Vind ik het al belachelijk om mezelf als ‘iets’ te moeten definiëren, helemaal bezopen vind ik het mezelf te moeten definiëren als blank. Of wit, zoals het tegenwoordig heet. Of als heteroseksueel. Of, toppunt(!), als man. Het heeft geen enkele toegevoegde waarde. Ik word er niet meer of minder mens door. Het is dan ook onuitstaanbaar te moeten constateren dat ik nog nooit ben aangehouden voor een controle omdat ik in een dure BMW rijd. Behalve dan wanneer ik weer eens duidelijk veel te hard reed. Terwijl bekenden van mij met een ‘kleurtje’ dat wel degelijk al een aantal keren is overkomen. Of dat ik zo’n leuke man ben, ondanks mijn heteroseksualiteit. Terwijl van een flink aantal van onze vrienden en vriendinnen wel wordt gezegd dat het zulke leuke homo’s en lesbiennes zijn.

Ondanks dat we steeds beter weten dat onderscheid op ras of geslacht of seksuele voorkeur hooguit sociaal bepaald is en niets heeft te maken met ‘echte’ verschillen, lijkt het profileren op dergelijke kenmerken steeds vaker te gebeuren. Iets waar ook zelflerende algoritmes een uiterst kwalijke rol in spelen. Het leidt ertoe dat nog steeds hele volksstammen discrimineren op kleur en geslacht en seksualiteit. Minstens zo verontrustend vind ik de trend dat veel gediscrimineerden zichzelf als anders gaan beschouwen. Ook de ‘ander’ uitsluiten op basis van kleur en geslacht en seksualiteit.

Ik zou 1-2-3 niet zo snel weten hoe we deze achterlijkheid achter ons kunnen laten. Ik begin dan maar met mezelf.

Hallo, ik ben een mens. En u?