Cliëntenvertrouwenspersoon Wet zorg en dwang bij kwart van zorginstellingen slecht toegankelijk

08 nov Cliëntenvertrouwenspersoon Wet zorg en dwang bij kwart van zorginstellingen slecht toegankelijk

– Persbericht Zorgbelang Inclusief –

Eind oktober hebben vier cliënten uit de langdurige zorg en hun vertegenwoordigers in Nieuwspoort verteld over hun ervaringen met dwang in hun zorg. Hierbij werd dieper ingegaan op de rol van hun Cliëntenvertrouwenspersoon Wet zorg en dwang (Cvp Wzd), die hen geholpen heeft hun problemen met deze dwang aan te pakken. Uit de gesprekken is naar voren gekomen dat lang niet alle cliënten die met onvrijwillige zorg te maken hebben, op een toegankelijke manier een beroep kunnen doen op de cliëntenvertrouwenspersoon Wet zorg en dwang.

Deze bijeenkomst werd georganiseerd voor leden van de Tweede Kamer door de aanbieders van het vertrouwenswerk zorg en dwang in Nederland: LSR, Zorgstem, Quasir en Adviespunt Zorgbelang. Deze organisaties roepen leden van de Tweede Kamer op om ervoor te zorgen dat hun cliëntenvertrouwenspersonen vrije toegang krijgen tot alle cliënten in Nederland. Dat is nu een probleem, omdat in ongeveer een kwart van alle langdurige zorginstellingen deze Cvp’s Wzd geen vrije toegang krijgen.

Moeder in verpleeghuis: zorgorganisatie ontkent dat er sprake is van zorg onder dwang

Een dochter vertelt over haar moeder die in een verpleeghuis woont en ernstige knieklachten had. De verpleeghuisarts gaf aan dat doorverwijzing naar het ziekenhuis niet zou helpen. Terwijl moeder en dochter wel goede ervaringen hadden met een eerdere doorverwijzing voor een andere knie. De dochter was van mening dat haar moeder goede zorg onthouden werd.

Deze discussie heeft lang geduurd. Moeder werd ook nog eens in een rolstoel / kantelstoel gefixeerd. Daartegen heeft de dochter ook bezwaar gemaakt. De dochter heeft ten einde raad iedereen gebeld die haar maar kon helpen, maar niemand gaf thuis. De kernboodschap was: jij hebt haar hier gebracht, je hebt getekend en wij zorgen nu voor haar en jij niet. Tegen zoveel weerstand was de dochter niet opgewassen. De zorginstelling ontkende in alle toonaarden dat er sprake was van zorg onder dwang en dat de Wzd hier van toepassing is. Uiteindelijk heeft de cliëntenvertrouwenspersoon deze dochter geholpen en werd de klacht uiteindelijk erkend en kon haar moeder naar het ziekenhuis. Eenmaal in het ziekenhuis heeft moeder een injectie gekregen en daarna liep ze weer.

Een andere cliënt heeft een vergelijkbaar probleem met haar moeder meegemaakt in een andere instelling. In dit geval werd haar moeder zelfs zonder enige formele vastlegging gedrogeerd om haar kalm te houden. Dit probleem is zelfs niet met ondersteuning van de Cvp opgelost. Deze dochter heeft de keuze moeten maken haar moeder uit deze instelling weg te halen en elders veilige zorg te bieden.

Cliënt met verstandelijke beperking: flyers met contactgegevens Cvp weggehaald door personeel

Een cliënt met een verstandelijke beperking vertelt dat hij van zijn instelling te horen kreeg dat hij maar eens per drie weken in de weekenden naar zijn ouders mocht gaan. De cliënt was boos en wilde zoals altijd elke week naar zijn moeder. Hij heeft hiervan veel stress ervaren en kreeg naar eigen zeggen epileptische aanvallen. Hij is gaan googelen en vond de interne vertrouwenspersoon van de instelling, die niet bereikbaar bleek te zijn. Later vond hij online de Cvp Wzd en kreeg hij snel contact.

Hij geeft aan dat hij later ontdekte dat medewerkers posters van de Cvp Wzd met hun contactgegevens weghaalden. De in de zaal aanwezige vertrouwenspersonen, familieleden en cliënten herkennen dit. De zorgmedewerker van de cliënt is nu geïrriteerd als hij de Cvp belt. Ook dit wordt door anderen herkend. Ook in de ouderenzorg lijkt er veel vrees te zijn bij zorgmedewerkers. Er is nog weinig ervaring met de cliëntenvertrouwenspersonen Wet zorg en dwang.

Cliënt met niet-aangeboren-hersenletsel: Cvp wordt niet actief onder de aandacht gebracht

Een cliënt met niet-aangeboren-hersenletsel vertelt dat hij op een later tijdstip naar bed wilde gaan. Gesprekken met de zorgaanbieders, waar ook de ouders bij waren, leverden niet het gewenste resultaat op. Later kwam de cliënt er toevallig achter dat hij terecht kon bij de Cvp Wzd met zijn vragen. De Cvp heeft hem en zijn ouders geholpen zijn klacht bespreekbaar te maken.

Na veel gesprekken met groepsleiding tot en met divisiedirectie, heeft de instelling ruimte geboden aan de cliënt om later naar bed te gaan. Inmiddels heeft de instelling zich gerealiseerd dat dit probleem voor heel veel cliënten op veel locaties speelt. De instelling bespreekt momenteel deze problematiek instellingsbreed in het zogeheten ‘moreel beraad’.

Alleen actieve leden van de cliëntenraad komen in contact met de Cvp, andere cliënten alleen als de Cvp bij de woonlocatie op bezoek komt, anders hebben ze er geen weet van. Ook voor vertegenwoordigers van de cliënt is de Cvp lastig vindbaar: vaak zijn er geen flyers en posters met contactgegevens en zijn deze ook niet op de website van de zorgaanbieders te vinden. En dit terwijl de zorgaanbieders volgens art 57.1 Wzd toch de plicht hebben cliënten en vertegenwoordigers passend voor te lichten over de Cvp Wzd.

Te weinig bekendheid, acceptatie laat te wensen over

Na een uur van ervaringen uitwisselen zijn de aanwezigen het eens: hoewel er gelukkig veel meer begrip komt voor de functie van cliëntenvertrouwenspersoon Wet zorg en dwang, is de bekendheid veel te gering en de acceptatie door zorgorganisaties en zorgmedewerkers nog veel te laag. De Cvp’s geven aan dat ze bij een behoorlijk aantal zorginstellingen gewoon geen vrije toegang krijgen tot cliënten. Cliënten en familieleden zeggen dat zij er wel heel veel behoefte aan hebben, maar dat het voor hen heel lastig is om de cliëntenvertrouwenspersoon te vinden. Zeker als de aangeboden en opgehangen folders en posters met contactgegevens worden weggehaald.

Zorgbelang, Zorgstem, Quasir en LSR dringen er bij de Tweede Kamer op aan om Minister Hugo de Jonge van VWS aan te spreken op het feit dat zorginstellingen nog te vaak deze vrije toegang van de CVP’s tot alle cliënten belemmeren. Dit pleidooi wordt ondersteund door de cliëntenorganisaties LOC, Alzheimer Nederland, Iederin en Kans Plus.

Meer informatie is te vinden op www.clientenvertrouwenspersoonwzd.nl.