Page 19 - GGZ Vaktijdschrift nummer 2; 2018
P. 19

ISSN: 2589-8108                            © GGZ Vaktijdschrift, 2018; 2(1): 15-30

                           Zuzanka Deijen                                          Kunst als geneesmiddel


               instituut hebben gezeten. Kenmerkend             gereproduceerd in 1912 in het eerste en

               voor de Outsider kunstenaars is dat zij          enige nummer van hun publicatie, Der
               nauwelijks of geen contact hebben met de         Blaue Reiter Almanac. Tijdens de Eerste

               'mainstream' kunstwereld of                      Wereldoorlog werd Macke in 1914 bij
               kunstinstellingen. Vaak wordt hun kunst          Champagne gedood en Marc werd in 1916

               pas na hun dood ontdekt. In de meeste            bij Verdun gedood. De leegte achtergelaten

               gevallen illustreert Outsider Art extreme        door deze sterfgevallen werd in zekere
               mentale toestanden, onconventionele              mate gevuld door Paul Klee, die inspiratie

               ideeën, of uitgebreide fantasiewerelden.                                         bleef putten uit deze 'primitieven'.



                                                                Deze interesse in de kunst uit het
                                                                gekkenhuis bleef groeien in de jaren 20

                                                                van de 19e eeuw. In 1921 publiceerde

                                                                Dr. Walter Morgenthaler zijn boek Ein
                                                                Geisteskranker als Künstler [14] (Een

                                                                geesteszieke als Kunstenaar) over een
                                                                psychotische, verstandelijk gehandicapte

                                                                die hij behandelde. Wölfli was spontaan
               Karel Appel - Cobra                              begonnen met tekenen, deze bezigheid leek
                                                                hem te kalmeren. Zijn meest opmerkelijke


               De interesse in de kunst van geesteszieken,      werk was een geïllustreerd epos van 45
               kinderen en dat van de gewone mens (of           volumes, waarin hij zijn eigen imaginaire

               boer), werd voor het eerst zichtbaar in de       levensverhaal vertelde. Met 25.000

               werken van "Der Blaue Reiter"                    pagina's, 1.600 illustraties en 1.500
               [9]: Wassily Kandinsky [10], Auguste             collages, is het een monumentaal werk.

               Macke [11], Franz Marc [12], Alexej              Wölfli produceerde ook een groot aantal
               Jawlensky [13] en meer. Wat de                   kleinere werken, waarvan sommige werden

               kunstenaars waarnamen in het werk van            verkocht of als cadeau gegeven. Zijn werk

               deze groep was een expressieve kracht die        is te zien op de Adolf Wölfli Foundation in
               voortkwam uit hun gebrek aan verfijning.         het Museum voor Schone Kunsten in Bern.

               Voorbeelden hiervan werden




                                              © GGZ Vaktijdschrift, 1 december 2018                    18
   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24