De zin en onzin van vitaminepillen

02 jan De zin en onzin van vitaminepillen

Met de start van het nieuwe jaar en de feestdagen achter de rug, is het tijd om weer wat gezonder te gaan eten. Om fysiek en mentaal fit te blijven, is het belangrijk om voldoende vitamines binnen te krijgen. Tegenwoordig wordt er al gauw naar een potje vitaminepillen gegrepen om (eventuele) tekorten aan te vullen. Een vitaminepil is echter niet de beste oplossing om gezond te blijven, zo was enige tijd terug te lezen in een artikel van het Parool.

Vitamines zijn betrokken bij allerlei belangrijke processen in het lichaam, zo ook in de hersenen. Vitamine B is onder andere nodig om zenuwcellen goed te laten functioneren en een tekort aan vitamine D kan leiden tot depressieve gevoelens. Wanneer je niet genoeg vitamines binnenkrijgt, kunnen celprocessen verstoord raken. Er kan dan schade ontstaan aan bijvoorbeeld huid, haar, nagels, botten, zintuigen en andere organen, maar je kunt ook mentale klachten krijgen zoals verwardheid, een verminderde concentratie en vergeetachtig worden.

Totaliteit

Zowel voor het lichaam als voor de geest is het dus van belang om de vitamineniveaus op peil te houden. Gelukkig groeit het bewustzijn dat gezonde voeding bijdraagt aan een goede mentale gezondheid. De fysieke gesteldheid beïnvloedt immers de mentale veerkracht en andersom. Met de huidige specialisaties binnen de geneeskunde – voor elk orgaan of lichaamsdeel is er wel een specialist – is deze visie wat op de achtergrond geraakt, maar dat beide invloed op elkaar uitoefenen en in balans moeten zijn, wordt steeds meer bevestigd. Voor vitale hersenen en een vitale geest, is het dan ook van vrijwel alle vitamines van belang om een gezond niveau te handhaven in het lichaam.

Vers of uit een potje

Vitamines uit een potje lijken de ideale oplossing om tekorten aan te vullen of te voorkomen. Er kleven echter ook een aantal nadelen aan het innemen van supplementen. Ten eerste is de voedingsbehoefte per individu en per leeftijd en leefstijl verschillend. Het is belangrijk om te weten welke vitamines je extra nodig hebt en hoeveel; zomaar van alles wat slikken heeft dus niet zoveel zin. In vitaminepillen zijn de doseringen daarnaast soms erg hoog, veel hoger dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. Enerzijds is dit niet erg nuttig omdat overschotten deels weer worden uitgeplast, maar anderzijds kan een overdosering van vitamines ook schadelijke effecten hebben op het lichaam. De kans op overdosering van vitamines vanuit voedsel is niet erg groot, maar met een paar tabletten kan de dosis al snel toxisch worden.

Verder kunnen sommige vitamines beter door het lichaam worden opgenomen in de natuurlijke vorm die in voeding aanwezig is. Van andere vitamines blijkt uit studies echter dat het lichaam de synthetische variant beter kan opnemen. Toch zijn er in verse voedingsmiddelen vaak nog veel meer stoffen aanwezig die bijdragen aan een goede gezondheid, en bepaalde voedingsstoffen en vitamines kunnen elkaar in werking ook versterken.

Variatie

Zo zijn mineralen en vetzuren eveneens belangrijk voor de mentale en fysieke gezondheid. Over wat de effecten van suppletie op het lichaam en de geestelijke gezondheid precies zijn – van al die verschillende stoffen en in verschillende combinaties, doseringen en verhoudingen – is eigenlijk nog niet zoveel bekend. Meer onderzoek is nodig om hier beter inzicht in te krijgen.

Een veelgehoord en zinnig advies om gezond te blijven is dan ook: eet vers, gevarieerd en met mate. De Romeinen wisten dit al lang, met hun voedsel dat onder andere uit fruit, groenten, noten en olijfolie bestond. De gemak van een paar vitaminepillen om gezond te blijven is verleidelijk, maar uiteindelijk zullen een goede eet- en leefstijl toch meer opleveren dan een dagelijks vitamineshot uit een potje.